045 surah
ھي سورة مَکِّیَّۃٌ آھي . ھِن ۾ 37 آيتون ۽ 4 رڪوع آھن
تفھيم القرآن
مُترجم: سيد ابوالاعليٰ مودودي
حٰــمۗ 1ۚ
ﷅ (حا ـ ميم)
— سيد ابوالاعليٰ مودوديتَنْزِيْلُ الْكِتٰبِ مِنَ اللّٰهِ الْعَزِيْزِ الْحَكِيْمِ 2
هن ڪتاب (قرآن) جو نازل ٿيڻ الله جي طرف کان آهي، جيڪو زبردست ۽ داناءُ آهي
— سيد ابوالاعليٰ مودودياِنَّ فِي السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ لَاٰيٰتٍ لِّلْمُؤْمِنِيْنَ 3ۭ
بيشڪ ايمان آڻڻ وارن لاءِ آسمانن ۽ زمين ۾ بيشمار نشانيون آهن
— سيد ابوالاعليٰ مودوديوَفِيْ خَلْقِكُمْ وَمَا يَبُثُّ مِنْ دَاۗبَّةٍ اٰيٰتٌ لِّقَوْمٍ يُّوْقِنُوْنَ 4ۙ
۽ توهان جي پنهنجي پيدا ٿيڻ ۾ ۽ انهن جانورن ۾ جن کي الله (زمين ۾) پکيڙي ڇڏيو آهي، نشانيون آهن انهن ماڻهن لاءِ، جيڪي يقين ڪرڻ وارا آهن
— سيد ابوالاعليٰ مودوديوَاخْتِلَافِ الَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَمَآ اَنْزَلَ اللّٰهُ مِنَ السَّمَاۗءِ مِنْ رِّزْقٍ فَاَحْيَا بِهِ الْاَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَتَــصْرِيْفِ الرِّيٰــحِ اٰيٰتٌ لِّقَوْمٍ يَّعْقِلُوْنَ 5
۽ رات ۽ ڏينهن جي ڦيري ۾ ۽ انهيءَ رزق ۾ جنهن کي الله آسمان مان ٿو نازل ڪري، پوءِ ان وسيلي مئل زمين کي جيئاري ٿو ۽ هوائن جي ڦرڻ گهرڻ ۾ گهڻيون ئي نشانيون آهن، انهن ماڻهن لاءِ جيڪي عقل هلائن ٿا
— سيد ابوالاعليٰ مودوديتِلْكَ اٰيٰتُ اللّٰهِ نَتْلُوْهَا عَلَيْكَ بِالْـحَقِّ ۚ فَبِاَيِّ حَدِيْثٍۢ بَعْدَ اللّٰهِ وَاٰيٰتِهٖ يُؤْمِنُوْنَ 6
(اي نبي) اهي الله جون نشانيون آهن، جن کي اسان توهان جي آڏو صحيح نموني ۾ بيان ڪري رهيا آهيون. پوءِ ڀلا الله ۽ سندس آيتن کان پوءِ اها ٻي ڪهڙي شيءِ آهي جنهن تي اهي ايمان آڻيندا
— سيد ابوالاعليٰ مودوديوَيْلٌ لِّكُلِّ اَفَّاكٍ اَثِيْـمٍ 7ۙ
تباهي آهي هر انهيءَ ڪوڙي بدعمل شخص لاءِ
— سيد ابوالاعليٰ مودودييَّسْمَعُ اٰيٰتِ اللّٰهِ تُتْلٰى عَلَيْهِ ثُـمَّ يُصِرُّ مُسْتَكْبِرًا كَاَنْ لَّمْ يَسْمَعْهَا ۚ فَبَشِّرْهُ بِعَذَابٍ اَلِيْـمٍ 8
جنهن جي روبرو الله جون آيتون پڙهيون وڃن ٿيون ۽ اهو انهن کي ٻڌي ٿو پر پوءِ وڏائيءَ سان پنهنجي ڪفر تي ائين ٿو ضد ڪري بيهي، ڄڻ ته ڪجهه ٻڌوئي نه اٿائين، پوءِ (اي نبي) اهڙي شخص کي دردناڪ عذاب جي خوشخبري ڏي
— سيد ابوالاعليٰ مودوديوَاِذَا عَلِمَ مِنْ اٰيٰتِنَا شَيْئَا ۨاتَّـخَذَهَا هُزُوًا ۭ اُولٰۗىِٕكَ لَهُمْ عَذَابٌ مُّهِيْنٌ 9ۭ
۽ اسان جي آيتن مان ڪا ڳالهه سندس ڄاڻ ۾ اچي ٿي ته ان تي ٺٺول ڪري ٿو، اهڙن سڀني ماڻهن لاءِ ذلت وارو عذاب آهي
— سيد ابوالاعليٰ مودوديمِنْ وَّرَاۗىِٕهِمْ جَهَنَّمُ ۚ وَلَا يُغْنِيْ عَنْهُمْ مَّا كَسَبُوْا شَيْـــــًٔا وَّلَا مَا اتَّـخَذُوْا مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ اَوْلِيَاۗءَ ۚ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيْمٌ ۭ10
سندن آڏو جهنم آهي، جيڪي ڪجهه به دنيا ۾ ڪمايو اٿن تنهن مان ڪجهه به ڪم نه ايندن، نه وري اهي ئي انهن لاءِ ڪجهه ڪري سگهندا جن کي الله جي بدران پنهنجو دوست بڻايو اٿن. انهن لاءِ ته وڏو عذاب آهي
— سيد ابوالاعليٰ مودوديھٰذَا هُدًى ۚ وَالَّذِيْنَ كَفَرُوْا بِاٰيٰتِ رَبِّهِمْ لَهُمْ عَذَابٌ مِّنْ رِّجْزٍ اَلِيْـمٌ ۧ11
اهو قرآن ته آهي ئي هدايت ۽ جن ماڻهن پنهنجي رب جي آيتن کي مڃڻ کان انڪار ڪيو آهي، تن لاءِ ڏاڍو قهر وارو عذاب آهي
— سيد ابوالاعليٰ مودودياَللّٰهُ الَّذِيْ سَـخَّرَ لَكُمُ الْبَحْرَ لِتَجْرِيَ الْفُلْكُ فِيْهِ بِاَمْرِهٖ وَلِتَبْتَغُوْا مِنْ فَضْلِهٖ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُوْنَ ۚ12
الله ئي ته توهان لاءِ سمنڊ کي تابع ڪري ڇڏيو آهي تانته سندس حڪم سان منجهس ٻيڙيون هلن ۽ توهان سندس فضل (روزيءَ) جي ڳولا ڪيو ۽ مـَـنَ شڪر ڪيو
— سيد ابوالاعليٰ مودوديوَسَـخَّرَ لَكُمْ مَّا فِي السَّمٰوٰتِ وَمَا فِي الْاَرْضِ جَـمِيْعًا مِّنْهُ ۭ اِنَّ فِيْ ذٰلِكَ لَاٰيٰتٍ لِّقَوْمٍ يَّتَفَكَّرُوْنَ 13
۽ هن آسمانن ۽ زمين جي سمورين ئي شين کي توهان جي هٿ وس ڪري ڇڏيو آهي. سڀ ڪجهه پاڻ وٽان ئي، انهيءَ ۾ وڏيون نشانيون آهن انهن ماڻهن لاءِ، جيڪي سوچ ويچار ڪن ٿا
— سيد ابوالاعليٰ مودوديقُلْ لِّلَّذِيْنَ اٰمَنُوْا يَغْفِرُوْا لِلَّذِيْنَ لَا يَرْجُوْنَ اَيَّامَ اللّٰهِ لِيَجْزِيَ قَوْمًۢا بِـمَا كَانُوْا يَكْسِبُوْنَ 14
اي نبي! ايمان وارن کي چئي ڇڏ ته جن ماڻهن کي الله پاران ڏينهن ڦيرائڻ جو ڪوبه انديشو ناهي، تن جي حرڪتن کي ٽاري ڇڏين، تانته الله پاڻيهي هڪڙي ٽولي کي سندس ڪمائي جو بدلو ڏئي
— سيد ابوالاعليٰ مودوديمَنْ عَـمِلَ صَالِـحًا فَلِنَفْسِهٖ ۚ وَمَنْ اَسَاۗءَ فَعَلَيْهَا ۡ ثُـمَّ اِلٰى رَبِّكُمْ تُرْجَعُوْنَ 15
جيڪو نيڪ عمل ڪندو پاڻ لاءِ ئي ڪندو ۽ جيڪو برا ڪم ڪندو ته سزا به پاڻ ئي لوڙيندو ۽ پوءِ توهان سڀني کي پنهنجي رب ڏانهن ئي موٽايو ويندو
— سيد ابوالاعليٰ مودوديوَلَقَدْ اٰتَيْنَا بَنِيْٓ اِسْرَاۗءِيْلَ الْكِتٰبَ وَالْحُكْمَ وَالنُّبُوَّةَ وَرَزَقْنٰهُمْ مِّنَ الطَّيِّبٰتِ وَفَضَّلْنٰهُمْ عَلَي الْعٰلَمِيْنَ ۚ16
هن کان اڳ بني اسرائيل کي اسان ڪتاب ۽ فيصلي ڪرڻ جو اختيار ۽ نبوت ڏنا هئا ۽ کين اسان نهايت عمدي رزق سان نوازيو هو ۽ ساري جڳ تي کين فضيلت عطا ڪئي هئي
— سيد ابوالاعليٰ مودوديوَاٰتَيْنٰهُمْ بَيِّنٰتٍ مِّنَ الْاَمْرِ ۚ فَـمَا اخْتَلَفُوْٓا اِلَّا مِنْۢ بَعْدِ مَا جَاۗءَهُمُ الْعِلْمُ ۙ بَغْيًۢا بَيْنَهُمْ ۭ اِنَّ رَبَّكَ يَقْضِيْ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيٰمَةِ فِيْـمَا كَانُوْا فِيْهِ يَـخْتَلِفُوْنَ 17
۽ دين جي باري ۾ به کين چٽيون هدايتون ڏنيون هيون، پوءِ منجهن اختلاف پيدا ٿيا ته اهي (اڻڄاڻائيءَ جي ڪري نه ٿيا بلڪه) وٽن علم اچي وڃڻ کان پوءِ ئي ٿيا ۽ ان ڪري ٿيا، جو هڪ ٻئي سان ڏاڍائي ڪرڻ پئي چاهيائون. الله قيامت جي ڏينهن انهن معاملن جو فيصلو ڪري ڇڏيندو، جن ۾ اختلاف ڪندا رهيا آهن
— سيد ابوالاعليٰ مودوديثُـمَّ جَعَلْنٰكَ عَلٰي شَرِيْعَةٍ مِّنَ الْاَمْرِ فَاتَّبِعْهَا وَلَا تَتَّبِـعْ اَهْوَاۗءَ الَّذِيْنَ لَا يَعْلَمُوْنَ 18
تنهن کان پوءِ هاڻي اي نبي! اسان توکي دين جي معاملي ۾ هڪڙي خاص رستي (شريعت) تي لائي ڇڏيو آهي، تنهنڪري تون ان تي هلندو رهه ۽ انهن ماڻهن جي خواهشن تي نه هل، جن کي علم ڪونهي
— سيد ابوالاعليٰ مودودياِنَّهُمْ لَنْ يُّغْنُوْا عَنْكَ مِنَ اللّٰهِ شَيْـــــًٔا ۭ وَاِنَّ الظّٰلِمِيْنَ بَعْضُهُمْ اَوْلِيَاۗءُ بَعْضٍ ۚ وَاللّٰهُ وَلِيُّ الْمُتَّقِيْنَ 19
بيشڪ الله جي مقابلي ۾ هو تنهنجي ڪنهن به ڪم نٿا اچي سگهن. ظالم هڪ ٻئي جا ساٿي آهن ۽ پرهيزگارن جو ساٿي الله آهي
— سيد ابوالاعليٰ مودوديھٰذَا بَصَاۗىِٕرُ لِلنَّاسِ وَهُدًى وَّرَحْـمَةٌ لِّقَوْمٍ يُّوْقِنُوْنَ 20
اهي حقيقتون ظاهر ڪندڙ ڳالهيون آهن، ماڻهن لاءِ هدايت ۽ رحمت، انهن ماڻهن لاءِ جيڪي يقين ڪن ٿا
— سيد ابوالاعليٰ مودودي